سالانه حجم بالايي از پساب در دامداری ها ایجاد شده که تصفيه نشدن و ورود آن به منابع ارزشمند آب و خاك، منجر به آلودگي بستر اكوسيستم مي گردد. بارزترین اثری که عدم تصفیه فاضلاب دامداری ها بر محیط زیست میگذارد، آلودگی ناشی از آن بر آبهای سطحی و زیر زمینی، خشکیها و هوا می باشد.
پیامدهای آن، گاه به قدری جبران ناپذیر و سنگین است که به مرگ جانداران و یا انسان منجر میگردد و به همین دلایل نیز میبایستی اقدامات لازم در زمینه کنترل و مدیریت دفع پسماندها و تصفیه فاضلاب دامداری صورت گیرد تا از صدمات آتی پیشگیری شود.
در دامداریهای کشور پساب خروجی دارای حجم بالایی از پسماند نیز است و جداسازی صد‌در‌صد آن عملا ممکن نبوده و پساب خام حتی در بزرگترین دامداری های کشور نیز دارای حجم بالایی از مواد معلق سلولزی و مواد محلول با زمان ماند لازم زیاد، جهت تصفیه در سیستم تصفیه خانه است و لزوم استفاده از پیش تصفیه جهت بهبود کیفیت پساب ورودی ضروری به نظر می‌رسد. فاضلاب این صنعت از لحاظ کمی زیاد و از نظر کیفی بسیار متغیر و آلوده میباشد و تاکنون در کشور روش کارآمدی جهت تصفیه پساب دامداری هایی با حجم بالای پساب ارائه نشده است. استفاده از برکه های تثیبت و مواد منعقد کننده از روشهای کارا جهت تصفیه پساب دامداری ها می‌باشند.
- پساب های سنگین دارای کود یا همان پسماند بالا (شامل پساب حاصل از سپراتور، فری استال ها و سالن های انتظار)
- پساب های سبک (شامل پساب ناشی از شتشوی شیردوشی، شستشوی مخازن، آبشخورها، گوسالهدانی، زایشگاه و بیمارستان)
- فاضلاب های های بهداشتی و انسانی تولید شده در ساختمان اداری
برای تصفیه پساب های سنگین و دارای کود و پسماند تا حصول به خروجی مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست با توجه به ماهیت شیمیایی و وجود فضولات دامی و مقادیر بالای ترکیبات نیتروژندار، به ترکیبی از روشهای تصفیه اعم از روشهای فیزیکی، بیولوژیکی بیهوازی و هوازی و شیمیایی نیاز است.
به دلیل بالا بودن مقادیر مواد جامد معلق پساب (TSS)، در ابتدا نیاز به جداسازی مواد جامد به‌صورت ثقلی میباشد. در ادامه از روش های بی هوازی و هوادهی گسترده برای حذف بخش دیگری از پارامترهای شیمیایی به روش بیولوژیکی هوازی مورد استفاده مقرار میگیرد. پس از حذف بخش عمده ای از آلودگیها در نهایت از روش تصفیه شیمیایی و فیلتراسیون برای حصول به خروجی استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست برای تخلیه به آبهای کشاورزی و یا آب های سطحی استفاده میگردد.
برای تصفیه پساب های سبک از روش تصفیه به روش رشد چسبیده IFAS و فاضلاب های بهداشتی از روش تصفیه (A2O) به منظور حذف نیتروژن و فسفر مازاد استفاده می شود. تصفیه این نوع پساب ها با توجه به ماهیت شیمیایی آن ها بسیار ساده تر و ارزان تراز پساب های حاوی کود می باشد.
شرکت رادزیست شیمی کاسپین افتخار این را دارد که به عنوان اولین شرکت در کشور موفق به تصفیه فاضلاب دامداری به صورت کامل و تا حصول به خروجی مورد تایید سازمان محیط زیست گشته است.
به طوری که پیرو این افتخار تصفیه خانه‌ی طراحی و ساخته شده در این شرکت توسط وزیر محترم جهاد کشاورزی جناب آقای عزتی و ریاست محترم سازمان محیط زیست، سرکار خانم ابتکار در محل دامداری آقایان صالحی و صفاری در شهرستان ورامین، افتتاح گردید.
به منظور تصفیه فاضلاب دامداری محاسبه میزان آب و به دنبال آن پساب تولید شده از اهمیت بالایی برخوردار است. میزان آب و غذای مصرفی هر دام با توجه به نژاد و سن دام ها متفاوت است اما مقادیر میانگین آن به قرار زیر می باشد.
جدول سرانه میزان مصرف آب و غذا و تولید شیر و پساب برای هر گاو
| حجم آب مصرفی | وزن علوفه مصرفی | حجم شیر دهی | میزان پسماند هر گاو |
| 200 لیتر | 40 کیلوگرم | 32 کیلوگرم | 10-8 کیلوگرم |
با توجه به هزینه‌های دائمی برای تصفیه شیمیایی پیشنهاد میگردد به منظور کاهش هزینه‌های جاری تصفیه خانه و خرید مواد شیمیایی، در هنگام طراحی و ساخت تصفیه خانه تمهیدات لازم جهت جداسازی این نوع پسابها از یکدیگر و همچنین کنترل آبهای سطحی در نظر گرفته شود تا در واحدهایی جداگانه در قالب یک واحد تصفیه خانه مورد تصفیه قرار گیرند.